Startupy
branża technologiczna
Startup to nic innego jak nowo powstałe przedsiębiorstwo, organizacja tymczasowa. Osoba, która decyduje się na prowadzenie startupu rozpoczyna przygodę z budowaniem własnego biznesu bez wiedzy i doświadczenia, dążąc do osiągnięcia niezależności finansowej. W Polsce ilość startupów rośnie z roku na rok, dla przykładu, na przestrzeni 3 ostatnich lat liczba nowo powstałych firm wyglądała następująco:
• Rok 2015 – 423
• Rok 2016 – 539
• Rok 2017 – 764
Na dane dotyczące roku 2018 musimy jeszcze nieco zaczekać, jednak wszystko wskazuje na to, że znów padnie rekordowa liczba.
Polskie startupy to inicjatywa głównie młodych ludzi, jak pokazują raporty z badań przeprowadzonych przez Fundację Startup Poland, średni wiek założycieli lub CEO początkujących biznesów to trzydziestolatkowie, bo aż 58% z nich mieści się w przedziale wiekowym 30 – 39, kolejna grupa to osoby poniżej trzydziestki – 26%, a na końcu plasują się osoby po 40 roku życia – 16%. Co więcej, duża część z nich, bo aż 82%, to osoby z wykształceniem wyższym. Zatem śmiało, można wyciągnąć wnioski, że startupy to odpowiedź młodych ludzi na sytuację panującą na polskim rynku pracy. Chcąc od życia nieco więcej niż tylko etat w korporacji, Polacy biorą przyszłość w swoje ręce i decydują się pracować na własny rachunek. Na jakie branże stawiają? Zdecydowana większość stawia na działania w modelu B2B, czyli sprzedaży technologii i usług innym firmom. W obszarze technologii najwięcej startupowców tworzy w działach: analityka, Internet rzeczy, big data, narzędzia, technologie dla marketingu, dewelopment, nauki przyrodnicze, a także design i moda. Natomiast w pierwszej 10 najczęściej sprzedawanych produktów możemy wymienić:
• Big data – 19%
• Analityka/ narzędzia badawcze/business inteligence – 17%
• Internet rzeczy (IoT) – 14%
• Narzędzia dla deweloperów i programistów – 14%
• Nauki przyrodnicze/zdrowie/biotechnologie – 13%
• Technologie dla marketingu – 11%
• Gry – 10%
• Edukacja – 9%
• Elektronika/robotyka – 9%
• Design/moda – 9%
Produkty i usługi polskich startupowców najczęściej trafiają w ręce mikrofirm oraz małych i średnich przedsiębiorców. Na kolejnych miejscach plasują się korporacje oraz odbiorcy indywidualni. Natomiast najpopularniejszą formą sprzedaży produktów jest model SaaS, czyli oferowanie oprogramowania, jako usługi. Forma ta wydaje się bardzo skuteczna, gdyż jak wynika z raportu, 90% firm czerpie z niej regularne przychody. Pozostałe modele to:
• e-commerce
• marketplace
• web services
• aplikacje mobilne
Wyraźnie da się zauważyć, że startupowy raczej stronią od zamówień publicznych. Wielu z nich uważa model B2G za mało opłacalny. Tylko niewielka, bo 16% grupa ankietowanych przyznaje, że z kontraktów publicznych czerpie ponad połowę zysków.
Zupełnie inaczej wygląda natomiast, sytuacja startupów zajmujących się sprzedażą urządzeń typu hardware. Twórcy i producenci hardware stanowią liczną grupę wśród polskich starupowców, co więcej, około 80% z nich wytwarza swoje produkty w Polsce, a to niezwykle cieszy i dobrze rokuje na przyszłość, choć ich przychody są znacznie trudniejsze do wygenerowania. Wynika to głównie ze specyfiki branży, znacznie łatwiej zarobić pieniądze na sprzedaży gotowego oprogramowania, niż urządzenia hardware.
Na jaką formę działalności decydują się najczęściej polscy startupowcy? Zdecydowany prym wiodą tutaj spółki z o.o. i stanowią aż 71% ogółu, na miejscu drugim znajdziemy jednoosobową działalność gospodarczą z wynikiem 15%, natomiast na miejscu trzecim spółki akcyjne z wynikiem 4%. Pozostałe 10% stanowią inne formy prawne.
Natomiast jak wyglądają kwestie finansowania wśród polskich startupowców? Badania wykazały, że 62% młodych przedsiębiorców biorących udział w ankiecie, samodzielnie finansuje firmy z oszczędności oraz stawia na reinwestycje z uzyskanego przychodu. Jednak nie każdy ma takie możliwości. Ci, którzy nie mają wystarczającej puli oszczędności, najczęściej decydują się na zewnętrzny kapitał pochodzący zarówno z kraju, jak i zagranicy (venture capital) lub pieniądze publiczne, czerpane ze środków unijnych (PARP, NCBiR). Warto także wspomnieć o tzw. aniołach biznesu, czyli prywatnych przedsiębiorcach, którzy wspierają, inwestują pieniądze i doświadczenie w rozwój w młodych, dobrze rokujących startupowców. Kolejną alternatywą finansowania, jednak dużo mniej popularną jest kapitał pozyskiwany w ramach programów akceleracyjnych.
Gdzie tkwi największy potencjał polskich startupów? Wyniki raportów z ubiegłych lat są w tej kwestii zgodne – w eksporcie. Obecnie około 50% startupów to eksporterzy, a reszta deklaruje, że zanim zacznie sprzedawać swoje produkty na rynkach zagranicznych, chce najpierw przetestować go lokalnie.
Startupy to także szansa dla kobiet! W roku 2017 wśród ogółu założycieli, 29% stanowiły panie.
Wydaje się, że startupy to przyszłość młodych, przedsiębiorczych i kreatywnych Polaków. Możliwości jest wiele, wystarczą chęci, pomysł oparty o dobry biznesplan i upór w dążeniu do celu, reszta jest na wyciągnięcie ręki. Najlepszym dowodem na to, że warto podjąć ryzyko, jest fakt, że obecnie aż 71% startupów osiągnęło na tyle zadowalające przychody, iż stać ich na zatrudnienie pracowników.